1.Kế hoạch Brexit của Anh rơi vào khủng hoảng

Chính phủ của bà Theresa May may mắn vượt qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm tại Hạ viện, sau khi Kế hoạch Brexit không được thông qua (Ảnh: Financial Times)

Những lo lắng về việc nước Anh rút khỏi Liên minh châu Âu (EU) sẽ rơi vào khủng hoảng đã trở thành hiện thực khi Hạ viện nước này với 423 phiếu chống, 202 phiếu ủng hộ, đã bỏ phiếu phản đối thỏa thuận rút khỏi Brexit mà Thủ tướng Anh Theresa May nỗ lực đàm phán trong suốt 2 năm qua.

Mặc dù Chính phủ của bà May vượt qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm tại Hạ viện, phần nào tránh cho chính trường Anh khỏi rơi vào tình trạng hỗn loạn, nhưng nội bộ nước Anh vẫn bị chia rẽ về kế hoạch Brexit. Nhiều người trước đây ủng hộ Brexit đã bắt đầu lung lay quan điểm và bắt đầu hoài nghi về tương lai của Anh sau khi rời EU. Trong khi đó, nhiều ý kiến cho rằng nên tiến hành một cuộc trưng cầu ý dân lần thứ hai.

Lãnh đạo Công đảng đối lập Jeremy Corbyn ngày 17/1 cảnh báo đảng này sẽ ủng hộ việc tổ chức một cuộc trưng cầu ý dân thứ hai về việc Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU) nếu chính phủ không “gạt bỏ những giới hạn đỏ” của bà May về Brexit sau cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện. Theo kế hoạch, Anh sẽ rời EU vào ngày 29/3 tới. Nếu không đạt được thỏa thuận sẽ không có giai đoạn chuyển tiếp, Anh phải lập tức ra khỏi liên minh thuế quan châu Âu và sẽ mất hết mọi lợi thế trong quan hệ với EU. Điều này đồng nghĩa với việc London mặc nhiên phải từ bỏ 750 thỏa thuận quốc tế, kể cả thỏa thuận về thị trường chung châu Âu. Brussels sẽ tái lập các hàng rào thuế quan và hạn ngạch nhập khẩu đối với hàng hóa của Anh bán sang thị trường chung châu Âu.

2. Nga và Nhật Bản bắt đầu vòng một đàm phán về hiệp ước hòa bình

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe (Ảnh: Kyodo)

Ngày 14/1, vòng đám phán về hiệp ước hòa bình Nga-Nhật đã được khởi động tại Moskva. Đây là bước đi cụ thể hóa thỏa thuận cấp cao giữa lãnh đạo hai nước đã đạt được hồi tháng 11/2018.

Nội dung chi tiết cuộc đàm phán không được tiết lộ, nhưng phát biểu trước báo giới, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov mặc dù thừa nhận hai bên còn nhiều bất đồng và cản trở, nhưng vẫn nhấn mạnh hai bên nhất trí làm việc “một cách chuyên nghiệp, tránh mọi bóp méo thỏa thuận đạt được, không làm trầm trọng thêm những luận điệu mâu thuẫn đơn phương công khai”. Ông Lavrov khẳng định, hai nước nhất trí phát triển các dự án tham vọng hơn nhằm thúc đẩy hoạt động kinh tế chung trên quần đảo tranh chấp.

Về phần mình, Ngoại trưởng Nhật Bản Taro Kono cho biết nước này mong muốn thúc đẩy tiến trình đàm phán về hiệp ước hòa bình với Nga trong năm 2019, bất chấp sự chia rẽ sâu sắc liên quan đến tranh chấp lãnh thổ kéo dài. Tokyo và Moskva cần phải tận dụng tối đa những lợi ích trong tiềm năng của quan hệ song phương, sẵn sàng vượt ra khỏi những quan điểm trước đây để cùng hướng tới hiệp ước hòa bình.

Tháng 11/2018 tại cuộc gặp ở Singapore, Tổng thống Putin và Thủ tướng Abe đã nhất trí sẽ đẩy nhanh tiến trình đàm phán về hiệp ước hòa bình vốn kéo dài hơn 70 năm qua giữa Nga và Nhật Bản và gặp nhiều khó khăn do tranh chấp lãnh thổ xung quanh quần đảo Nam Kuril/lãnh thổ phương Bắc.

3. Mỹ-Thổ Nhĩ Kỳ căng thẳng vì vấn đề người Kurd

Ngoại giao bất thành, quan hệ Mỹ - Thổ Nhĩ Kỳ có nguy cơ lao dốc (Ảnh: Reuters)

Quan hệ căng thẳng giữa hai đồng minh NATO là Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ liên quan vấn đề người Kurd (YPG) tiếp tục bị đẩy lên cao khi ngày 13/1, Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa sẽ trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ về kinh tế nếu nước này tấn công các lực lượng người Kurd, sau khi quân đội Mỹ rút khỏi Syria. Ngay sau tuyên bố của ông Trump, đồng tiền quốc gia Lira của Thổ Nhĩ Kỳ đã mất 1% giá trị so với đồng USD.

Trước đó, Ankara đãbác bỏ cam kết với Mỹ về việc bảo vệ lực lượng dân quân người Kurd ở Syria. Thậm chí Thổ Nhĩ Kỳ còn hối thúc Mỹ thu hồi toàn bộ vũ khí mà Washington đã trang bị cho lực lượng người Kurd ở Syria trong cuộc chiến chống IS; đồng thời cảnh báo Mỹ không nên đánh đổi mối quan hệ đồng minh chiến lược với Ankara để bảo vệ một tổ chức khủng bố.

Cho đến nay, Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố không thỏa hiệp về vấn đề liên quan nhóm vũ trang YPG. Thổ Nhĩ Kỳ coi YPG, lực lượng mà Mỹ hậu thuẫn, là một nhóm khủng bố và là một phần của đảng Công nhân người Kurd (PKK) mà chính quyền Ankara đặt ngoài vòng pháp luật.

4. Đàm phán Nga - Mỹ về INF đổ vỡ

Tổng thống Mỹ Ronald Reagan và Nhà lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev ký kết Hiệp ước INF tại Washington, tháng 12/1987 (Ảnh: AP)

Cuộc đàm phán giữa Nga và Mỹ nhằm cứu vãn Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) tại Geneva, Thụy Sĩ, ngày 15/1 đã đổ vỡ khi hai bên tiếp tục chỉ trích lẫn nhau.

Nga đổ lỗi cho Mỹ về nguy cơ sụp đổ INF. Thứ trưởng Ngoại giao, Trưởng đoàn đàm phán Nga, ông Sergei Ryabkov, cho biết hai bên đã không thể nhất trí về bất kỳ vấn đề nào, Washington dường như không định tiến hành thêm các cuộc đàm phán và rằng "trách nhiệm cho việc này hoàn toàn nằm ở phía Mỹ".

Trong khi đó, Mỹ tuyên bố Nga vẫn tiếp tục “vi phạm đáng kể” INF. Thứ trưởng Mỹ phụ trách vấn đề kiểm soát vũ khí và an ninh quốc tế Andrea Thompson tuyên bố: “Cuộc họp gây thất vọng khi rõ ràng Nga tiếp tục vi phạm đáng kể hiệp ước và không hề sẵn sàng giải thích cách thức Nga dự định thực thi trở lại (hiệp ước) một cách đầy đủ và có kiểm chứng”. Bà khẳng định lập trường của Mỹ rằng Nga cần phải phá hủy hệ thống tên lửa vi phạm.

INF được lãnh đạo Mỹ và Liên Xô ký ngày 8/12/1987. Theo INF, hai bên cam kết không sản xuất, thử nghiệm, triển khai các tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình trên mặt đất tầm trung và tầm ngắn (từ 500 - 5.500 km). Ngày4/12/2018, Mỹ tuyên bố sẽ rút khỏi hiệp ước này. Nhiều nước đồng minh của Mỹ ở châu Âu cũng phản đối việc Mỹ rút khỏi INF do lo ngại về một cuộc chạy đua vũ trang mới.

5. Hàng triệu người Ấn Độ tham gia sự kiện tôn giáo lớn nhất hành tinh

Các tín đồ Hindu giáo tin rằng tắm trong nước sông sẽ rửa sạch tội lỗi của họ (Ảnh: Reuters)

Ngày 15/1, hơn 100 triệu tín đồ Hindu giáo khắp Ấn Độ đã hành hương về thành phố cổ Allahabad, miền Bắc nước này để tham gia Lễ hội tôn giáo lớn nhất hành tinh Kumbh Mela.

Một thành phố tạm với nhiều chợ, nhà hàng và đường phố đã mọc lên dọc bờ sông, trong khi người hành hương cắm trại khắp khu vực trải rộng 45 km2 dành riêng cho lễ hội. Chính quyền bang đã triển khai gần 30.000 cảnh sát nhằm đảm bảo an ninh cũng như đề phòng xảy ra các vụ giẫm đạp.